Peseta-dawna Hiszpańska waluta, której pewnie nie jeden z Was nawet nie miał okazji zobaczyć. Peseta została zmieniona na euro 1 stycznia 2002 roku, jednak w głowach Hiszpanów siedzi jeszcze do dziś. Kiedy przeprowadziłam się do Hiszpanii, już dawno fizyczny ślad po niej zaginął, ale o uszy się obijała i obija bardzo często.
Wielu mieszkańców Hiszpanii twierdzi, że zmiana waluty nie była korzystna. Nie ma im się co dziwić, bo po zmianie wszystkie ceny poszły do góry, ale zarobki już nie aż tak bardzo.
Dla wyjaśnienia 1 euro to 166 peset
Po zmianie waluty wiele rzeczy, które kosztowały np. równe 100 peset, zaokrąglono do 1 euro. Podoba się wam?
Po tylu latach zmiany waluty jest wiele osób, które nadal nie rozumieją wartości euro, a zwłaszcza jeśli jest mowa o większych kwotach.
No dobra, ale ja przecież nie o tym chciałam pisać. Dziś będzie trochę o historii tej waluty.
Peseta rządziła w Hiszpanii, jak również w Andorze. Została wprowadzona w 1868 roku i dzieliła się na 100 centów. Pierwsze monety w tej walucie wyemitowano w 1868 r., po wstąpieniu do Łacińskiej Unii Monetarnej, zastępując hiszpańskie srebrne escudo. Wydawano wówczas następujące monety:
miedziane (później brązowe) 1, 2, 5, 10 centimos
miedzioniklowe 25 centimos
srebrne 20,50 centimos
1, 2, 5 peseta
złote 10, 20, 25 i 100 peseta
W późniejszych czasach zostały zmienione na żelazne, miedziane, srebrne a w czasach rządzących przez Franka na aluminium, miedzionikiel, aluminium-brąz i srebro.
Jednak sama nazwa waluty PESETA jest przedmiotem kontrowersji. Według słownika Królewskiej Akademii Języka pochodzi od słowa „waga”. Istnieje również inna teoria, że peceta słowo (piececita), zdrobnienie od Peca (piece), istniały w języku katalońskim od czasów starożytnych. W XV wieku zastosowano go do srebrnych monet, a w średniowieczu został użyty do oznaczenia rzeczywistości dwóch. Na początku XVIII wieku słowo peceta zostało wprowadzone do języka hiszpańskiego jako peseta. Inni badacze przypisują swoje pochodzenie słowom syntetycznym po francusku lub pezzeta po włosku.
Oryginalna peseta była srebrną monetą o masie 835 tysięcznych i 5 gramów. Na jego czele znajdowała się matrona reprezentująca Hispania, inspirowana monetami cesarza Hadriana, leżącego na Pirenejach, ze Skałą Gibraltaru u jego stóp i gałązką oliwną w dłoni. Z tyłu znajdowała się tarcza Hiszpanii, tak jak została ustanowiona przez Rząd Tymczasowy. Ta peseta była kontrowersyjną walutą, ponieważ brakowało jej nazwy narodu.
Dopiero po kilku miesiącach została zmieniona na tę z napisem ESPAÑA.
Jeśli nie wiecie, starą pesetę jeszcze do końca roku 2020 można wymienić na euro, aby to zrobić, należy się wybrać do centralnego biura Banku Hiszpańskiego. Ten szacuje, że jeszcze zostało do wymiany około 1661 mln euro w pesetach (dane z końca 2015 roku).
Peseta jest również obecna w wielu Hiszpańskich powiedzeniach i zwrotach.
Np. PESETERO oznacza osobę, która przywiązuję dużą wagę do pieniędzy, mówiąc po polsku dusigrosz.